18 października 2018 roku grupa uczniów uczestniczyła w wyjątkowej uroczystości. Tego dnia w starej części miasta potomkowie kraśnickich Żydów odsłonili pomnik upamiętniający ofiary zbrodni niemieckiej w Kraśniku. Monument powstał dzięki staraniom, pochodzącej z Kraśnika, rodziny Stecki oraz Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego.
Podczas uroczystości głos zabrała m.in. Helene Blat, której ojciec urodził się w Kraśniku w 1927 r. i wraz z bratem trafił do obozu pracy „Budzyń”. W bardzo emocjonującej wypowiedzi zwróciła uwagę na historię Kraśnika i dobre relacje polsko- żydowskie przed 1939 rokiem, brutalnie przekreślone przez wybuch II wojny światowej.
W uroczystości na kraśnickim kirkucie wzięli udział przedstawiciele władz województwa, miasta i powiatu, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego ze Szwecji i z USA, dyrektor Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego Monika Krawczyk, ks. bp. Mieczysław Cisło, przewodniczący Zarządu Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich Lesław Piszewski, kantor reb Simcha Kelle oraz młodzież ze szkół ponadgimnazjalnych: ZS nr 3 oraz ZS nr 1 wraz z opiekunami.
Kolejnym wydarzeniem tego niezwykłego dnia było odsłonięcie tablicy upamiętniającej ofiary wojny i więźniów obozu Budzyń przy pomniku, który znajduje się przy ulicy Urzędowskiej, a od wielu lat pozostawał zapomniany i zaniedbany. Społeczność naszej szkoły reprezentował poczet sztandarowy naszej szkoły i grupa uczniów, którzy przybyli pod opieką nauczycieli. Po krótkich przemowach żydowskich gości, przedstawiciela Marszałka Województwa Lubelskiego i wiceburmistrza Dariusza Liska uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty i zapalili znicze.
W godzinach popołudniowych mieszkańcy miasta mogli uczestniczyć w wykładzie, jaki przygotowali dr Dominik Szulc z PAN oraz Marcin Piotrowski z KUL. Pierwsza część wykładu poświęcona była zbrodniom niemieckim w Kraśniku, a przede wszystkim obozowi pracy „Budzyń”. Pochodzący z Kraśnika dr Szulc zwrócił w swojej wypowiedzi uwagę na fakt, że zbrodnia jaka miała miejsce na terenie naszego miasta różni się od dokonanych w innych miejscach w Polsce jedynie ilością ofiar.
Niezwykle interesująca była prelekcja pana Marcina Piotrowskiego, archeologa, który wraz z zespołem zajmował się badaniem terenu w obrębie pasa drogowego drogi nr 833 w bliskim sąsiedztwie pomnika ofiar Holocaustu, znajdującego się przy ulicy Urzędowskiej. Już wstępne ustalenia dają prawo przypuszczać, że dokładniejsze badania tego miejsca mogą przynieść wiele interesujących odkryć.
Opracowanie: Elżbieta Stępień, Izabela Mazur, zdjęcia: Marek Solecki, Małgorzata Kwiatkowska