Ocena użytkowników: 5 / 5
Dlaczego warto zostać krwiodawcą i jak rozpocząć oddawanie krwi?
Krew jest lekiem, którego niczym nie można zastąpić. Podawana jest w stanach zagrożenia życia. Najnowocześniejsze i najbardziej skomplikowane zabiegi operacyjne nie byłyby możliwe do wykonania, gdyby nie było krwi.
Jedynym źródłem krwi są zdrowi ludzie, którzy rozumieją, że oddanie krwi to rodzaj posłannictwa – ludzie tacy jak Ty! Oddając krew możesz sobie wyobrazić, że dzięki Twojemu cennemu darowi krwi czyjeś życie zostanie uratowane. Ponownie będzie się mógł uśmiechać i przede wszystkim żyć! Osoba, która otrzyma Twoją krew pozostanie nieznana, ale pamiętaj że ona też jest czyimś przyjacielem, rodzicem lub krewnym.
Przed oddaniem krwi
Zanim udasz się do centrum krwiodawstwa musisz pamiętać o kilku ważnych rzeczach. Sprawdź czy możesz zostać dawcą, zapoznaj się z wytycznymi, które mówią, kto może a kto nie może oddawać krwi:
1. Sprawdź, w jakie dni i w jakich godzinach jest czynne centrum/punkt, w którym chcesz oddać krew
2. Wybierz dzień, przed którym będziesz mógł wypocząć – wyspać się.
3. Koniecznie zjedz lekki posiłek przed oddaniem krwi (unikaj pokarmów zawierających dużą ilość tłuszczu);
4. Pij dużo soków owocowych i wody.
5. Unikaj nadmiernego fizycznego wysiłku przed oddaniem krwi.
6. Zabierz dokument ze zdjęciem i numerem PESEL (musisz być pełnoletni), pozwalającym na stwierdzenie tożsamości i zgłoś się do Rejestracji.
Pobieranie krwi pełnej
Metoda konwencjonalna polega na tym, że jednorazowo od osoby pełnoletniej, ważącej co najmniej 50 kg lub więcej pobiera się 450 +/- 45 ml krwi pełnej (jest to tzw. 1 jednostka). Zawiera ona wszystkie składniki krwi: krwinki czerwone, krwinki płytkowe, krwinki białe i osocze. Krew taką pobiera się z pojedynczego wkłucia do żyły, do jednorazowych pojemników z tworzywa sztucznego. Pojemnik znajduje się na wagomieszarce, która wykonując ruchy powoduje mieszanie się krwi dawcy z substancją umieszczoną w pojemniku, która to zapobiega krzepnięciu krwi. Samo oddanie 450ml krwi trwa ok. 5-10 minut.
Honorowemu Dawcy Krwi przysługuje:
• Posiłek regeneracyjny po oddaniu krwi lub jej składników o wartości kalorycznej 4.500 kcal (tj.: 8 czekolad, 1 wafelek, 1 sok)
Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 listopada 2004 r. w sprawie wartości kalorycznej posiłku regeneracyjnego przysługującego dawcy krwi
• Zwolnienie z pracy (nauki) w dniu, w którym oddaje się krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach; zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy – Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.
• Ulga podatkowa z tytułu darowizn przekazanych na cele krwiodawstwa Podatnik, który w roku podatkowym oddał honorowo krew, ma prawo skorzystać ze specjalnej ulgi dla honorowych krwiodawców. Odliczenie dokonuje się od dochodu (przychodu). Wysokość ulgi zależy od ilości oddanej krwi. Wysokość ulgi obliczamy mnożąc ilość faktycznie oddanej honorowo krwi (lub osocza) przez przyjęty dla tej ulgi przelicznik, w postaci obowiązującego ekwiwalentu pieniężnego za 1litr pobranej krwi, tj. przez 130zł. Odliczenie z tego tytułu nie może przekroczyć kwoty stanowiącej 6% dochodu (w przypadku „ryczałtowców” 6% przychodu), wykazanego w zeznaniu.
Podstaw prawna: Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. – Ulotka Ministerstwa Finansów dotycząca „Ulgi podatkowej dla honorowych krwiodawców”
• Zwrot kosztów dojazdu do najbliższego punktu poboru krwi
Zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju; koszt przejazdu ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi.
• Krwiodawca może uzyskać bezpłatne wyniki badań laboratoryjnych
O tym, że będziemy chcieli wyniki badań najlepiej poinformować personel stacji w czasie rejestracji lub w czasie badania poziomu hemoglobiny
• Karta identyfikacyjna grupy krwi – KrewKarta
Każdy dawca, który kilka razy oddał krew, w niedługim czasie otrzymuje bezpłatnie lub za niewielką opłatą kartę identyfikacyjną grupy krwi. Szczegółowe zasady wydawania krewkaty określają wewnętrzne przepisy centrów krwiodawstwa. Więcej na temat karty identyfikacyjnej dowiecie się pod adresem KrewKarta
Zasłużonemu Honorowemu Dawcy Krwi przysługują:
• Leki za zniżkami. Po otrzymaniu tytułu ZHDK możliwość kupowania NIEKTÓRYCH leków ze zniżkami
Można je będzie otrzymać bezpłatnie jedynie na podstawie recepty wystawionej przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego albo felczera ubezpieczenia zdrowotnego lub lekarza albo felczera niebędącego lekarzem albo felczerem ubezpieczenia zdrowotnego, jeżeli posiada uprawnienia do wykonywania zawodu oraz zawarł z oddziałem wojewódzkim Funduszu umowę upoważniającą go do wystawiania takich recept.
Zapoznaj się z wyszukiwarką leków refundowanych (zaznacz opcję: Zasłużony Honorowy Dawca Krwi)
Podstawy prawne: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie wykazu leków dla świadczeniobiorcy posiadającego tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”
Podstawy prawne: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2009 r.w sprawie wykazu leków podstawowych i uzupełniających oraz wysokości odpłatności za leki uzupełniające
• Po otrzymaniu tytułu ZHDK możliwość skorzystania poza kolejnością z ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych w placówkach ZOZ-ów.
Świadczeniobiorcy, którzy posiadają tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawili legitymację „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” mają prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
– Szybszy dostęp przysługuje również w przypadku ubiegania się o sanatorium
• Po otrzymaniu tytułu ZHDK i oddaniu określonej ilości krwi lub jej składników możliwość uzyskania zniżek w komunikacji miejskiej (różne przepisy w różnych miastach)
– Zniżki w komunikacji miejskiej
• Kraśnik
• Osoby uprawnione: Honorowi krwiodawcy, którzy oddali powyżej 12,5 litra krwi.
Dokument upoważniający: Legitymacja HDK (PCK ze zdjęciem) + Wpis do legitymacji o ilości oddanej krwi i nadaniu srebrnej odznaki ZHDK
Ulga: 100%
Źródło: UCHWAŁA NR XXV/159/2012 RADY MIASTA KRAŚNIK z dnia 25 października 2012 r.
• Lublin
• Osoby uprawnione: Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi.
- kobieta, która oddała co najmniej 15 litrów krwi
- mężczyzna, który oddał co najmniej 18 litrów krwi
Dokument upoważniający: Legitymacja Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi
Ulga: 100%
Źródło: UCHWAŁA NR 762/XXXIII/2009 RADY MIASTA LUBLIN z dnia 18 czerwca 2009 r.
• Zniżki i ulgi w schroniskach, hotelach, sklepach i punktach usługowych zrzeszonych wokół inicjatywy „Dawcom w Darze”. Więcej szczegółów znajdziesz na www.dawcomwdarze.pl oraz www.razemdladawcow.pl
Dyskwalifikacja Stała (BEZWZGLĘDNE PRZECIWWSKAZANIA DO ODDANIA KRWI):
• choroby układu krążenia aktualne lub przebyte:
– wady serca (poza wadami wrodzonymi całkowicie wyleczonymi)
– choroba niedokrwienna mięśnia sercowego
– stan po zawale – niewydolność krążenia
– miażdżyca znacznego stopnia
– choroby pochodzenia naczyniowo-mózgowego (np. stan po udarze mózgu)
• poważne choroby układu pokarmowego (w tym schorzenia wątroby), oddechowego, moczowego, nerwowego (szczególnie padaczka, nawracające choroby psychiczne, organiczne schorzenia układu nerwowego oraz przewlekłe choroby OUN – ośrodkowego układu nerwowego)
• poważne choroby skóry (w tym łuszczyca)
• choroby krwi i układu krwiotwórczego, zaburzenia krzepnięcia w wywiadzie
• choroby metaboliczne i układu endokrynnego np. cukrzyca, choroby tarczycy, nadnerczy itp. • choroby układowe np. kolagenozy
• nowotwory złośliwe
• choroby zakaźne:
– WZW typu B, WZW typu C, wirusowe zapalenie wątroby w wywiadzie
– żółtaczka pokarmowa i każda żółtaczka o niejasnej etiologii
– babeszjoza
– kala Azar (leiszmanioza trzewna)
– trypanosoma Crusi (gorączka Chagasa)
– promienica
– tularemia
– HLTV I/II
– retrowirus uważany m.in. za czynnik wywołujący białaczkę/chłoniaka z komórek T u dorosłych
– występuje endemicznie w południowej Japonii i basenie Morza Karaibskiego
• nosicielstwo wirusa HIV oraz zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS)
• przebywanie na obszarach endemicznego występowania malarii nieprzerwanie przez 6 miesięcy jeżeli wynik badań w kierunku malarii przeprowadzonych 4 miesiące po powrocie jest dodatni
• przynależność do grup, które ze względu na swoje zachowania seksualne są szczególnie narażone na zakażenia poważnymi chorobami, mogącymi przenosić się drogą krwi w tym:
– narkomani
– osoby uprawiające prostytucję
– osoby często zmieniające partnerów seksualnych
• osoby mające partnerów seksualnych z wyżej wymienionych grup
• lekozależność, alkoholizm
• choroba Creutzfelda-Jakoba u osoby lub w rodzinie
• kiła
• przebycie przeszczepu rogówki, opony twardej, leczenie w latach 1958-1986 hormonem wzrostu uzyskanym z ludzkich przysadek
• leczenie bezpłodności w latach 1965-1985 zastrzykami hormonów
• przebywanie o okresie od 01.01.1980 r. do 31.12.1996 r. łącznie przez 6 m-cy lub dłużej w Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii
• transfuzje krwi lub jej składników wykonane na terenie Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii po 01.01.1980 r.
• zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem substancji psychotropowych
• każdy przypadek stosowania domięśniowo lub dożylnie leków, które nie zostały przepisane przez lekarza
Dyskwalifikacja czasowa
• okres miesiączkowania i do 3 dni po zakończeniu
• 7 dni po zabiegu usunięcia zęba, leczeniu przewodowym i innych drobnych zabiegach chirurgicznych
• do następnego dnia po leczeniu zęba i wizycie u higienistki stomatologicznej
• 6 miesięcy w przypadku większych operacji i innych zabiegów medycznych wykonywanych sprzętem wielokrotnego użytku i przebiegających z naruszeniem skóry lub błon śluzowych • 6 miesięcy po wykonaniu tatuażu, akupunktury, zakładaniu kolczyków, itp.
• 6 miesięcy od zabiegu endoskopii, gastroskopii (wziernikowanie żołądka), bronchoskopii (wziernikowanie drzewa oskrzelowego), rektoskopii (wziernikowanie odbytu), kolonoskopii
• czas do pełnego wyleczenia w przypadku ostrych chorób: (np.: układu pokarmowego, moczowego, oddechowego)
• okres, gdy wartość ciśnienia tętniczego nie mieści się w granicach 90/60 180/100 mm Hg
• 2 lata po wyleczeniu gruźlicy i otrzymaniu od lekarza ftyzjatry zaświadczenia o wyleczeniu
• choroby zapalne i uczuleniowe skóry, ostre stany uczuleniowe i okres odczulania, zaostrzenie przewlekłej choroby alergicznej
• 1 rok od zakończenia leczenia na rzeżączkę
• 6 miesięcy od powrotu z krajów o wysokiej zachorowalności na AIDS (Afryka Środkowa i Zachodnia, Tajlandia)
• Wystąpienie objawów sugerujących chorobę AIDS takich jak:
– przewlekłe powiększenie węzłów chłonnych (zwłaszcza szyjnych, karkowych, nadobojczykowych i pachowych)
– nocne poty
– gorączka o niewyjaśnionej przyczynie
– niewyjaśniona utrata wagi ciała
– przewlekła biegunka
• nietypowe zmiany skórne powodują dyskwalifikację do czasu wyjaśnienia ich przyczyny
• 6 miesięcy od powrotu z rejonów, gdzie endemicznie występują choroby tropikalne jeśli nie wystąpiły w tym okresie objawy choroby (osoby powracające z terenów zagrożonych: cholerą, żółtą febrą, chorobą Chagasa)
• 12 miesięcy od powrotu z rejonów, gdzie endemicznie występuje malaria, jeśli nie wystąpiły w tym okresie objawy choroby (4 miesiące pod warunkiem negatywnych wyników badań wykonanych metodami immunologicznymi lub biologii molekularnej)
• przebywanie co najmniej 24 godziny na terenach, na których stwierdzono przypadki występowania chorób przenoszonych drogą przetoczenia krwi:
– Wirus Zachodniego Nilu (odroczenie: 28 dni od powrotu, 120 dni po przechorowaniu)
– Malaria (dyskwalifikacja na okres 12 miesięcy od powrotu)
– Gorączka denga (dyskwalifikacja na okres 28 dni od powrotu). Po przechorowaniu gorączki denga – w postaci klasycznej odroczenie na 6 m-ce
– Gorączka Chikunguna (odroczenie na 28 dni od powrotu)
– Wirus ZIKA (odroczenie: 28 dni od powrotu, 120 dni po przechorowaniu) więcej na temat: https://krwiodawcy.org/aktualizacja-sytuacji-epidemiologicznej
• przebywanie na obszarach endemicznego występowania malarii nieprzerwanie przez 6 miesięcy dyskwalifikuje dawcę. Warunkiem zakwalifikowania jest uzyskanie negatywnych wyników badań wykonanych metodami immunologicznymi lub biologii molekularnej; badania muszą być wykonane nie wcześniej niż 4. miesiące po powrocie z terenów endemicznego występowania
• 2 lata od potwierdzonego wyleczenia Brucelozy i gorączki Q
• po zakończeniu leczenia i braku objawów malarii (pod warunkiem, że badania immunologiczne lub metodami biologii molekularnej dają wyniki negatywne)
• 2 lata po przebyciu gorączki reumatycznej, jeśli nie wystąpiła przewlekła choroba serca • 2 lata od potwierdzonego wyleczenia zapalenia szpiku
• 5 lat od całkowitego wyleczenia kłębuszkowego zapalenia nerek
• 6 miesięcy od całkowitego wyleczenia z toksoplazmozy
• 6 miesięcy od wyleczenia mononukleozy zakaźnej
• 120 dni od dnia wyleczenia zakażenia wirusem zachodniego Nilu.
• ciąża • 6 miesięcy po porodzie lub po zakończeniu ciąży
• 6 miesięcy po przetoczeniu krwi i jej składników
• 6 miesięcy po przeszczepie ludzkich komórek i tkanek
• co najmniej 2 tygodnie po przebyciu choroby zakaźnej i uzyskaniu prawidłowych wyników badań klinicznych i laboratoryjnych
• 2 tygodnie po przebyciu grypy, zakażenia grypopochodnego i gorączce powyżej 38oC
• 2 tygodnie po zaprzestaniu przyjmowania antybiotyków
• kontakt z chorobami zakaźnymi dyskwalifikuje na czas równy inkubacji danej choroby (zwykle 4 tygodnie)
• bliski kontakt w warunkach domowych z chorym na wirusowe zapalenie wątroby dyskwalifikuje na okres 6 miesięcy
• okres pozbawienia wolności i 6 miesięcy po odbytej karze więzienia
• Po szczepieniach:
– 4 tygodnie od szczepienia szczepionkami z osłabionymi bakteriami i wirusami przeciw BCG, odrze, różyczce, żółtej febrze, nagminnemu zapaleniu ślinianek przyusznych, nagminnemu porażeniu dziecięcemu, durowi brzusznemu, cholerze
– 48 godzin od szczepienia szczepionkami z zabitymi bakteriami, riketsjami, wirusami przeciw cholerze, durowi brzusznemu, krztuścowi, durowi plamistemu, porażeniu dziecięcemu
– 48 godzin od szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A lub B (bez kontaktu z chorobą) – 3 miesiące po biernym uodparnianiu surowicami odzwierzęcymi
– 48 godzin od przyjęcia anatoksyny błonicowej i tężcowej
– 48 godzin od przyjęcia szczepionki przeciw wściekliźnie i kleszczowemu zapaleniu mózgu, a 1 rok od kontaktu z tymi chorobami
• Okres przyjmowania leków z wyjątkiem witamin, doustnych leków antykoncepcyjnych oraz leków hormonalnych stosowanych w okresie menopauzy, w przypadku innych leków należy uzyskać zgodę lekarza (np. zażywanie aspiryny dyskwalifikuje przez 3 dni od ostatniego zażycia).
Regionalny Punkt Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
Adres:
al. Niepodległości 25 (obok naszej szkoły)
23-210 Kraśnik
Numer telefonu:81 825 48 70
Godziny otwarcia:
Poniedziałek: 07:00-11:30
Wtorek: 07:00-11:30
Środa: 07:00-11:30
Czwartek: 07:00-11:30
Piątek: 07:00-11:30
ŁĄCZY NAS KREW, KTÓRA RATUJE ŻYCIE-
-"Nie bądź żyłą oddaj krew"
Opracował: Jerzy Dzikowski